လြတ္လပ္ေရးက်ိန္စာ(မြန္ႏွင့္ကရင္)အပိုင္း၃

မြန္
တနၤသာရီႏွင့္ေဒါနေတာင္ေၾကာတစ္ေလွ်ာက္၊စစ္ေတာင္းျမစ္ဝွမ္းထိမြန္(တလိုင္း=စစ္ရံႈးမြန္တို႕အားႏွိမ့္ခ်ေသာအေခၚအေဝၚ)တို႕ကရင္
တို႕ႏွင့္အတူေနထိုင္..အေနာ္ရထာမတိုင္မီထိ...မြန္တို႕ေဒသတြင္းလႊမ္းမိုးၾကီးစိုးထားႏိုင္ၾက..
သထံု၊ပဲခူး၊မုတၱမႏွင့္ဒံုးဝန္အစရွိသည့္ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားတည္ေထာင္ေနထိုင္ခဲ့ၾက
"သူတို႕ဘုရင္တြင္တိုက္ဆင္၅ေသာင္းရွိ၊ခ်ည္ထည္၊ကတၱီပါႏွင့္သစ္မ်ားထြက္သည့္တိုင္းျပည္"ဟုအာရတ္ကုန္သည္မ်ား..သမိုင္းတြင္
မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ဖူး..
ျမန္မာတို႕ၾကီးစိုးလာသည့္ေနာက္ပိုင္းေဒသတြင္းျပန္လည္လႊမ္းမိုးႏိုင္ရန္မြန္တို႕ၾကိဳးပမ္း...၁၃၈၅၊၁၅၅၁တို႕တြင္ျပန္လည္အသားစီးရရွိခဲ့..
သို႕ေသာ္၁၇၇၄ေနာက္ပိုင္းတြင္ျမန္မာတို႕အားအျပီးတိုင္ရႈံးနိမ့္...
စာေပယဥ္ေက်းမႈလြန္စြာဖြံျဖိဳးေသာလူမ်ိဴးစုျဖစ္..အေနာ္ရထာ၏နာမည္ေက်ာ္ပုဂံျမိဳ႕မွာမြန္ပညာသည္မ်ား၏ဗိသုကာလက္ရာမ်ားျဖစ္..

ကရင္အမ်ိဳးမ်ိဳး
ကရင္တို႕ျမန္မာျပည္အတြင္းဝင္ေရာက္လာခဲ့ပံုကိုျဗိတိသွ်တို႕၏၁၉၁၁Reportတြင္...

"peacefully, quietly, unobtrusively.....avoiding all contact with the tribes they passed....preferring the hardship and obstacles of hills, jungles and uninhabited regions to the dangers of conflict with fellow beings"
ဟုေရးသားထား..

လြတ္လပ္စြာေနလိုၾက၍၊အျခားေသာမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမေရာက္ရာ..ေတာၾကီးမ်က္မည္း..ေတာင္တန္းမ်ားေပၚတြင္ေပ်ာ္ေမြ႕ေနၾကဟု
အေစာပိုင္းေရာက္ရွိလာၾကသည့္ဥေရာပသားမ်ားမွတ္တမ္းတင္ခဲ့
အရပ္ဘက္ႏွင့္စစ္ဘက္ျဗိတိသွ်ဝန္ထမ္းမ်ား၊ခရစ္သာသနာျပဳမ်ားမွ...ေဖၚေရြ၊ရိုးသား၊သစၥာရွိ၊ရဲစြမ္းသတိၱျပည့္စုံေသာကရင္လူ
မ်ိဳးတို႕အားမ်ားစြာသေဘာက်..
ျမန္မာျပည္၏လူဦးေရအမ်ားဆံုးေသာလူနည္းစုတိုင္းရင္းသားမ်ိဳးျဖစ္..
တနၤသာရီရိုးမ၊ပဲခူးရိုးမေတာင္ငူ၊ရခိုင္ရိုးမ၊ကရင္ျပည္နယ္၊ပုသိမ္၊ေျမာင္းျမ၊အင္းစိန္၊ဟသၤတတို႕တြင္အမ်ားဆံုးေတြ႕ရ..
ေရွးဦးစြာမြန္တို႕လက္ေအာက္သို႕က်ေရာက္ခဲ့..ထို႕ေနာက္ျမန္မာတို႕အင္အားၾကီးလာခ်ိန္တြင္ျမန္မာတို႕လက္သို႕က်ေရာက္..
ျဗိတိသွ်တို႕ေရာက္ရွိလာျပီး၊ရိုးသားမႈသစၥာရွိမႈအားအသံုးခ်သြား..ျပီးေနာက္လြတ္လပ္ေရးေပးခ်ိန္တြင္ျမန္မာတို႕လက္ဝသို႕လႊဲအပ္
သြား......
(Plaestinians-of-Burma)ဟုအခ်ိဳ႕ကတင္စားေခၚေဝၚ...

ပိုးကရင္၊စေကာကရင္ႏွင့္ကရင္နီ(ကယား)ဟူ၍ကြဲျပား...

ကရင္နီျမိဳ႕စားသံုးဦးအေနာက္ကရင္နီနယ္အားအုပ္ခ်ဳပ္၊အေရွ႕ဘက္ရွိကႏၱာရဝတီအားအျခားကရင္နီျမိဳ႕စားတစ္ဦးအုပ္ခ်ဳပ္..
၁၈၇၅တြင္ျဗိတိသွ်တို႕မွကရင္နီနယ္အားဝင္မတိုက္ရန္ျမန္မာဘုရင္အားအတင္းအက်ပ္ဖိအားေပး၍...ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပး
ထား.
သို႕ေသာ္၁၈၈၈တြင္ကႏၱာရဝတီျမိဳ႕စား..ရွမ္းျပည္ရွိျဗိတိသွ်ပိုင္စခန္းမ်ားအားဝင္တိုက္..ထိုျမိဳ႕စားအားျဗတိသွ်တို႕ဖမ္းဆီးျပီးျမိဳစား
သစ္တင္ေျမွာက္၊အေနာက္ဖက္ကရင္နီေဒသမွာကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသအျဖစ္ဆက္လက္က်န္ရွိ..
ထိုအခ်က္မ်ားေၾကာင့္...ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရေသာအခါ..ကရင္နီ(ကယား)တို႕ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေတာင္း..

အျခားေသာလူနည္းစုကရင္တစ္မ်ိဳးမွာပအိုဝ္႕ေခၚေတာင္သူကရင္တို႕ျဖစ္...ေတာင္ၾကီး၊လိြဳင္ေကာ္၊ဖါးအံ၊လြိင္လင္၊ေတာင္ငူ
စသည့္ေဒသမ်ားတြင္အမ်ားဆံုးေတြ႕ၾကရ...

ဆက္ရန္