ေပၚလစ္တစ္ကၾကီးခေခြးအပိုင္း(၂)

ပထမပိုင္းတြင္ေပၚလစ္တစ္ဆိုေသာစကားလံုး၏အၾကမ္းျဖင္းအနက္အဓိပၸယ္အားတတ္သိနားလည္သေလာက္က်ေနာ္ရွင္းျပခဲ့
ျပီးျဖစ္သည္။လူတစ္ဦးထက္ပို၍စုေဝးစုေပါင္းေနသမွ်ကာလပတ္လံုးတြင္ေပၚလစ္တစ္သည္တည္ရွိေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ထိုအခါ
အဖြဲ႕အစည္းတိုင္းတြင္မတူညီကြဲျပားမႈမ်ားအတြက္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်ရေသာအခါေရးပါေသာဆံုးျဖတ္ခ်က္ရသူမ်ားအားေရြး
ခ်ယ္ထားရေလ့ရွိသည္။ဥပမာ-မိသားစုတစ္စုတြင္အိမ္ေထာင္ဦးစီးဖခင္ျဖစ္သူသည္အေရးပါေသာဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအားခ်ရေလ့
ရွိသူျဖစ္သည္။သိုရာတြင္မိခင္ျဖစ္သူႏွင့္အရြယ္ေရာက္လာေသာသားသမီးမ်ားသည္လည္းေရးပါေသာကဏၭတြင္ပါဝင္ခြင့္ရရမည္
ျဖစ္သည္။သို႕မဟုတ္လွ်င္မိသားစုအတြင္းမေက်မနပ္ခ်က္မ်ား၊အဖုအထစ္မ်ားစတင္လာမည္မွာအေသအခ်ာျဖစ္၏။

ထို႕ေၾကာင့္အစိုးရဆိုသည္မွာအဘယ္နည္းဟူေသာေမးခြန္းအားအထက္ပါဥပမာျဖင့္ခ်ိန္ထိုးၾကည့္လွ်င္သိသာထင္ရွားေသာအ
ေျဖတစ္ခုရလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။

အစိုးရဆိုသည္မွာႏိုင္ငံတစ္ခုအတြင္းျပသသနာမ်ား၊လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အခြင့္အေရးမ်ားအားတရားအမွ်တဆံုးျဖစ္ေစရန္စီမံခန္႕
ခြဲရင္းေရးပါေသာဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်ေပးရသည္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအတြင္းတြင္အစိုးရသည္ႏွစ္ဖြဲ႕မရွိသူ
ျဖစ္ျပီးထူးျခား၍အေရးအပါေသာအခြင့္အဏာရွိသည္။

မည္သည့္အတြက္အစိုးရလိုအပ္သနည္း။

မိသားစုတစ္စုတြင္ဦးေဆာင္သူဖခင္မရွိေတာ့သိအခါ၊မိခင္သို႕မဟုတ္အကိုၾကီးအမၾကီးမ်ားကဆက္လက္ဦးေဆာင္ရုန္းကန္ရသည္။
သို႕တည္းမဟုတ္လ်ွင္ထိုမိသားစုသည္လမ္းေဘးေရာက္ရန္သာရွိေတာ့သည္။လက္ေတြ႕အေျခအေနတြင္အထင္ရွားဆံုးသာဓကမွာ
ဆိုမားလီးယားႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ထိုႏိုင္ငံတြင္၁၉၉၁ခုႏွစ္မွအစျပဳ၍တရားဝင္အစိုးရဟူ၍မယ္မယ္ရရမရွိ။ျမိဳ႕ေတာ္"Mogadishu"အ
ပါအဝင္ေဒသအမ်ားအျပားအားလူမ်ိဳးစုစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကသိမ္းပိုက္ထားၾကသည္။ထိုစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအခ်င္းခ်င္းတစ္
ဦးႏွင့္တစ္ဦးအာဏာအတြက္စစ္တိုက္ၾကေသာအခါေသြးေခ်ာင္းစီးေစေသာျပည္တြင္းစစ္မီးၾကီးေလာင္ၾကြမ္းေလေတာ့သည္။

ထို႕ေၾကာင့္ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိအစိုးရမ်ား၏ေရွးအက်ဆံုးႏွင့္အေရးအပါဆံုးေသာတာဝန္ဝတၱရားမွားSecurity(သို)Orderျဖစ္ျပီး
ျမန္မာဘာသာျဖင့္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ျခင္းဟုေခၚဆိုႏိုင္သည္။အစိုးရသည္ျပည္သူလူထုအားျပည္ပရန္ႏွင့္ျပည္တြင္းရာဇ
ဝတ္ေကာင္မ်ား၊တရားမ်ွတမႈမရွိသည္မ်ားမွလံုးဝဥသံုကာကြယ္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။အျခားေသာထင္ရွားသည့္သာဓကမွာအီရတ္
ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။၂၀၀၃ခုႏွစ္တြင္အေမရိကန္ႏွင့္ျဗိတိန္ဦးေဆာင္သည့္တပ္မ်ားအီရတ္အတြင္းသို႕ဝင္ေရာက္ခဲ့ျပီးအာဏာရွင္ဆက္ဒမ္
ဟူစိန္၏တပ္မ်ားအားအခ်ိန္တိုအတြင္းလြယ္လြယ္ကူကူအႏိုင္ယူႏိုင္ခဲ့သည္။သို႕ရာတြင္ဆက္ဒမ္၏ဘာ့သ့္ပါတီဲျပဳတ္က်သြားအျပီး
ျဖစ္ေပၚလာေသာပုန္ကန္မႈမ်ားႏွင့္ရုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ားအားယေန႕တိုင္အေမရိကန္တို႕ထိေရာက္စြာေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္းမရွိေသး။ထို႕
ေၾကာင့္ႏိုင္ငံတြင္းျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈသည္အေရးပါလွေသာႏိုင္ငံေရးတန္ဖုိးတစ္ခုျဖစ္သည္။အဘယ္ေၾကာင့္အေမရိကန္တို႕႕အိရတ္တြင္
ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈမတည္ေဆာက္ႏိုင္ျခင္းအေၾကာင္းရင္းအားေနာက္တစ္ပိုင္းတြင္တင္ျပမည္။

ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ျခင္းသည္အေၾကြေစ့တစ္ေစ့၏ေခါင္းဟုဆိုလွ်င္အျခားတဘက္တြင္လည္းအလာတူေရးပါလွေသာ
ႏိုင္ငံေရးတန္ဖုိးတစ္ခုတည္ရွိေနျပန္ေသးသည္။ဆက္ဒမ္ဟူစိန္လက္ထက္တြင္အာဏာရွင္ၾကီးသည္ႏိုင္ငံအတြင္းထိုက္သင့္သိ
လံုျခံဳပိျပားမႈအားတည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့သည္။သို႕ေသာ္ထိုအျခင္းအရသည္အျခားေသာအီရတ္ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ေသြးစက္မ်ားမွစီးဆင္း
လာျခင္းျဖစ္သည္။ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာအီရတ္ျပည္သူမ်ားသတ္ျဖတ္ေထာင္ခ်ျခင္းခံရသည္။ေမြးရပါလြတ္လပ္မႈမ်ားစိတ္သုန္း
ခဲ့ရသည္။ထို႕ေၾကာင့္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ျပည္ပႏွင့္ျပည္တြင္းရန္မ်ားမွလံုျခံဳေနျခင္းသာမက၊လံုျခံဳေရးတြက္အစိုးရ၏မတရားဖိႏွိပ္ျခင္း
မွကင္းလြတ္ႏိုင္ျခင္းသည္လည္းအသက္ေသြးေၾကာတစ္ခုႏွယ္ျဖစ္သည္။ထိုအျခင္းအရာအားအဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္Libertyဟုေခၚ
ျပီးအဘိဓာန္တြင္ေတာ့လြတ္လပ္မႈေပါင္းတို႕တြင္အလြတ္လပ္ဆံုးေသာတန္ဖိုးအၾကီးမားဆံုးေသာတန္ဖိုးတစ္ခုအားေဖၚျပသည့္စ
ကားလံုးျဖစ္သည္။ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္မည္မွ်Libertyရွိသင့္သနည္းဆိုေသာေမးခြန္းသည္ယေန႕အထိစိန္ေခၚေနသာေရွးေဟာင္း
ေမးခြန္းတစ္ပုဒ္ျဖစ္သည္။ဥပမာ-အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္အၾကမ္းသမားျပသနာအေၾကာင္းျပကာဘုရွ္အစိုးမွတရားရံုး၏ခြင့္ျပဳခ်က္
ေစာင့္ဆိုင္းစရာမလိုပဲ၊မသၤကာသူမွန္သမွ်၏အိမ္တြင္းကင္မရာ၊အသံဖမ္းစက္မ်ားလွ်ိဳ႕ဝွက္တပ္ဆင္လိုသည္။သို႕ေသာ္ေမရိကန္ဖြဲ႕
စည္းပံုဥပေဒအရျပည္သူတစ္ဦးခ်င္း၏ပုဂၢလိကလြတ္လပ္ခြင့္အားဆန္႕က်င္ေနသည္။ဤတြင္ႏိုင္ငံေရးျငင္းခုန္ပြဲၾကီးစတင္ေတာ့
သည္။

ဆက္ရန္ရွိေသးသည္။